مقاله - موسیقی نو - پایگاه خبری تحلیلی
مدرنیسم در موسیقی و نگرش آدورنو
مدرنیسم در وجه کلی‌اش گویی برای نظریه‌پردازان مارکسست مسئله‌آفرین است و مدرنیسم در موسیقی استثنایی بر این قاعده‌ی کلی نیست. درگیر شدن‌های شوستاکویچ با مدرنیسم در دهه‌ی ۱۹۳۰، همچو در اپرایش با عنوان لیدی مکبث از متسنک بود که وی را در برخورد مستقیم با حزب کمونیست قرار داد و او را وادار […]
«ترصیع» در شعر و موسیقیِ فارسی
موسیقی نو – محمدرضا ممتازواحد | «ترصیع»، در زُمره‌ی آرایه‌های شعر و ادبِ فارسی است. در موسیقی ایرانی نیز، این مهمّ حایز اهمیت بوده و هست. این نوشتار می‌کوشد، ترصیع در شعر و موسیقیِ فارسی را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. ۱. ترصیع در شعر و ادبِ فارسی «ترصیع»، اسم مصدر و در […]
مکتب‌های موسیقیِ «ایرانِ فرهنگی» در گذر زمان ( بعد از عصر صفویه ) – بخش چهارم
موسیقی نو: موسیقی فارس– محمدرضا ممتازواحد | حال، با تثبیت نظام ساختاری نوین موسیقی ایران (یعنی موسیقی دستگاهی) در مکتب موسیقی «قجریه» (امینی، ۱۳۹۹)؛ با تغییرات و تحولات سیاسی و اجتماعی در آن عصر به‌ویژه در دو دهه‌ی آخر این سلسله نیز، مواجهیم. صنعت ضبط صدا هر چند حدود سال‌های ۴- ۱۲۸۳ خورشیدی به‌ایران راه […]
معماری و موسیقی
این نوشتار برآمده از تبادل نظر و گفتگوی استاد صدیق تعریف، ردیف‌دان و خواننده موسیقی اصیل ایرانی و دکتر بابک داریوش، استاد معماری و رئیس موسسه تحقیقاتی شیخ بهایی است. صدیق تعریف، بابک داریوش موسیقی نو: تمامی هنرهای ایرانی در ذات خود ریشه‌ای مشترک داشته که همانا ارتباطشان با عالم معانی و […]
«تحریر» در زُمره‌ی مهم‌ترین و ساختاری‌ترین عناصرِ «آرایه»ای در موسیقی دستگاهی ایران
موسیقی نو: محمدرضا ممتازواحد | در زُمره‌ی مهم‌ترین و ساختاری‌ترین عناصرِ «آرایه»ای در موسیقی دستگاهی ایران، «تحریر» را بایستی مورد توجه و بررسی بیشتر قرار داد. «تحریرها» نیز چون «گوشه‌های ردیف موسیقی ملی»، به‌دو صورت بسیار کلی «مُدال» (مقامی) و «غیرمُدال» (غیرمقامی) قابل تقسیمند. تحریرهای مدال به‌غیر از اینکه حایزِ ملودی منحصربه‌خود […]
موسیقی در دوران هخامنشیان /گمشده ای در تاریخ
موسیقی نو: حمیدرضا ولیان؛ دسترسی ما به ناریخ باستان ایران به چند جهت محدود است. از جمله اینکه، تحقیقات وسیع و مناسبی از بجامانده های تاریخی صورت نگرفته است؛ چه آن ها که کشف شده اند و چه آن ها که هنوز در زیر خاک این دیار کهن مدفونند. دیگر آنکه، میراث این […]
مکتب‌های موسیقیِ «ایرانِ فرهنگی» در گذرِ زمان (بعد از عصر صفویه) – بخش سوم
موسیقی نو: از موسیقی فارس– محمدرضا ممتازواحد | در بررسی مکاتب هنری – به‌ویژه در حوزه‌ی هنر موسیقی – ، عصر صفویه بنا به‌دلایلی حائز اهمیت فراوانی است. یک، به دلیل این که پس از انقراضِ شاهنشاهی ساسانیان، چندین پادشاهی ایرانی مانند طاهریان، صفاریان، سامانیان، زیاریان، بوییان و مظفریان روی کار آمدند […]
مکتب های موسیقی «ایرانِ فرهنگی» در گذرِ زمان (بعد از عصر صفویه) – بخش دوم
موسیقی نو: موسیقی فارس– محمدرضا ممتازواحد ۲ . مکتب موسیقی صفویه حال در ادامه مکتب های موسیقی، به‌مکتب موسیقی صفویه می‌پردازیم. البته به‌اختصار و اجمال، نگاهی گذرا به‌دوران پیش از صفویان خواهیم داشت. ۱.۲. کوتاه درخصوص موسیقیِ پیشاصفویه دورانِ شُکوهِ موسیقی را دوره‌ی ساسانیان دانسته‌اند که خنیاگران در ردیف ندیمان و […]
«رُمانس» در موسیقی ایرانی
موسیقی نو: از موسیقی فارس – محمدرضا ممتازواحد | در حوزه‌ی موسیقی باکلام در فرهنگِ موسیقی ایرانی، «آواز»، حُکم و نقشِ «مادر» را ایفاء می‌کند. حتی «ساز»، با اینکه حایزِ تشخصِ جداگانه‌ای است، فارغ از برخی حالات و حرکاتِ خاصِ سازی، بسیار وابسته به‌آواز است. همان‌گونه که در نوشته‌های پیشینِ راقم این سطور […]
«بیان» در موسیقی ایرانی
موسیقی نو: از موسیقی فارس – محمدرضا ممتازواحد | همان‌طور که در یکی از نوشته‌های پیشینِ راقمِ این سطور عنوان شد ۱، در حوزه‌ی مطالعاتِ پدیدارشناسی، پدیدارشناسِ موسیقی، لاجرم به‌هستی‌شناسیِ فهم رسیده و مقوله‌ی «بیان در موسیقی ایرانی» از این منظر، سوژه‌ای کمتر پرداخته شده است. شایان ذکر است که مُراد از موسیقی […]
