سنتی خوان هایی که فولکلور می خوانند

/

/

موسیقی نو: حمیدرضا ولیان؛  در یک دسته بندی، خوانندگان موسیقی ردیف و کلاسیک ایران را می توان به دو گروه تقسیم کرد. گروه اول آن هایی که با موسیقی فولکلور شروع کردند و بعد از فراگیری موسیقی ردیف و پیشرفت در آن به عنوان یکی از خوانندگان موسیقی ردیف شناخته شدند و خوانندگانی که از ابتدا موسیقی ردیف ایرانی(سنتی) را شروع کردند و همه اجراهایشان در این دسته از گونه موسیقی قرار داد.

البته گروه سوم را هم شاید بتوان نام‌ برد که تک آهنگ یا آلبوم‌هایی از موسیقی محلی را به مخاطبان و علاقه مندانشان ارائه کردند. خوانندگانی همچون استاد محمدرضا شجریان که خودش مشهدی بود و قطعاتی با لهجه مشهدی دارد و حتی اجرا در آلبوم شب، سکوت، کویر موسیقی اقتباسی اش را وامدار موسیقی خراسان دانسته است. از دیگر خوانندگان صاحب نام روزگارمان ، می توان به شهرام ناظری اشاره کرد که اجراهای کردی او کماکان جزو آهنگ های ماندگارش محسوب می شود. این فهرست به خوانندگان دیگری نیز می رسد. خوانندگانی که به دلیل زادگاه و آشنایی شان با موسیقی فولکلور منطقه شان، به خوبی آهنگ هایی را اجرا کرده اند. می توان به مهدی یراحی و محسن چاووشی در عربی و خوزستانی، محمد نوری ، سالار عقیلی و مهدی سبحان پور و عبدالحسین مختاباد گیلکی و مازندرانی ، محمد معتمدی آذری،ناصر عبداللهی بندری و جنوبی اشاره کرد. این فهرست اسامی متعدد دیگری نیز دارد.
دو نکته در این موضوع حائز اهمیت است. یکی آن که گاهی از آهنگ و نغمه ای که در منطقه موسیقی مقامی وجود دارد برای خواندن موسیقی کلاسیک و  ردیف ایرانی استفاده می شود اما زبان و گویش اجرا فارسی است و لطمه ای به اصالت موسیقی و زبان نمی زند. قطعات دیگری نیز وجود دارد که علاوه بر آهنگ ، شعر و کلام نیز به زبان محلی است. در دسته اخیر اگر خواننده زادگاهش از آن منطقه باشد و در محاورات روزمره از آن کلام و لهجه و زبان، استفاده می کند به خوبی از عهده اجرای قطعه بر می آید اما اگر گویش خواننده فارسی باشد با وجود ممارست و تلاش نسبی، باز هم چندان در اجرای موسیقی موفق نیست و علاوه بر اینکه قطعه بسان یک اجرای تمرینی و غیر حرفه ای در می آید، حداکثر موجب ارائه یک اثر متوسط خواهد شد. هرچند که نیت خواننده ادای دین و پاسداشت و احترام به آن منطقه باشد و وجاهت ، شان و شهرتش موجب شود که اهالی آن دیار، حرمت نگه دارند و بلکه به دیده ارزش و سپاس بشنوند و بنگرند.
شاید در چنین مواردی بایست در جستجوی راه های دیگری برای ادای دین بود. مانند دعوت از خوانندگان شناخته شده آن منطقه برای اجرا در کنسرت خواننده مذکور به عنوان مهمان، اجرای یک قطعه مشترک فارسی و مقامی ، استفاده از بسترها و ظرفیت های تبلیغی در فضای حقیقی و مجازی، برای معرفی چهره ها و آثار منتخب موسیقی مقامی و…
هرچند برخی که عموما خوانندگان فارسی زبان، به ضعف و کاستی خود در اجرای قطعات مقامی معترف هستند و از بابت قصور و کوتاهی در رسایی اثر غذرخواهی می کنند امابه نظر می رسد حفظ زبان فارسی و پاسداست زبان مناطق ایرانزمین مسئولیتی گرانسنگ است که با توجه به جایگاه خوانندگان موسیقی، بر دوش آن ها نهاده شده. چنانکه بسیاری از ما اشعار و شاعران این سرزمین را با آواز و تصنیف خوانندگان شناخته ایم.
امیدواریم، زمینه بیشتر و بهتری برای برگزاری کنسرت های مقامی و محلی فراهم شود تا ظرفیت های این بخش از موسیقی ایران بیشتر از،پیش به همه اهالی موسیقی معرفی گردد.

/