شناخت حسین دهلوی به روایت حسین علیزاده

به گزارش موسیقی نو به نقل از ایسنا، تالار دهلوی به یاد «حسین دهلوی» ـ آهنگساز، موسیقیدان و رهبر ارکستر ـ عصر چهارشنبه (پنجم آبان ماه) در بنیاد رودکی با حضور هنرمندانی چون نادر مشایخی (آهنگساز و رهبر ارکستر)، شهرام صارمی (نوازنده)، فردین خلعتبری (آهنگساز)، هادی منتظری (نوازنده و آهنگساز)، حسین علیزاده (موسیقیدان و آهنگساز)، حمیدرضا نوربخش (خواننده)، فریدون شهبازیان (آهنگساز)، میرعلیرضا میرعلی نقی (پژوهشگر موسیقی)، مهدی افضلی (مدیرعامل بنیاد رودکی)، محمود شالویی (سرپرست معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، سوسن اصلانی (موسیقیدان و همسر حسین دهلوی)، هومن دهلوی (موسیقیدان و فرزند حسین دهلوی) و … افتتاح شد.

حسین علیزاده که پیشنهاد نام گذاری این سالن را داده است، درباره حسین دهلوی چنین گفت: هر فردی که بخواهد در مورد استاد دهلوی صحبت کند، این کار را از زاویه ارتباطی که با او داشته است انجام می‌دهد. واژه استاد برای حسین دهلوی کم است؛ چون واژه‌ای است که بسیار مصرف شده است. نکته‌ای که درباره دهلوی اهمیت دارد این است که پشت یک چهره خیلی جدی تا حد زیادی عاطفه و لطافت وجود دارد. حسین دهلوی اولین اثر ارکستری خود را به نام «سبک بال» در سال ۳۲ ساخته است؛ اثری که با گوش دادن آن متوجه خواهید شد چگونه برای ارکستر با موسیقی ایرانی رفتار کنید و چه چیزی از آن درآورید که شایسته ملودی‌ها باشد. این اثر برای سال ۳۲ شاهکار است.

اثرات موثر دهلوی در دنیای هنر و جامعه

این هنرمند ادامه داد: اثری که دهلوی در جامعه موسیقی می‌گذاشت به غیر از اهمیت آثار هنری او، بسیار حائز اهمیت بود. سال‌های اولی که ما هنرستان موسیقی می‌رفتیم، موسیقی در جامعه خیلی جایگاه مناسبی نداشت و بیشتر به صورت مصرفی و بازاری رواج داشت. به همین جهت شاید هنرستان‌ها به تنهایی نمی‌توانستند در جامعه نظم و احترام برای موسیقی ایجاد کنند که بتواند روی همه از مسئولان گرفته تا جامعه و خانواده‌های ما اثرگذار باشد. انتخاب دهلوی برای مدیریت هنرستان به خوبی صورت گرفته بود. او می‌توانست آن زمان به این بهانه که آهنگساز است و دغدغه‌های بسیاری دارد این مسئولیت را نپذیرد؛ زیرا اصولا کسانی که کار هنری می‌کنند خود را از مسائل اجرایی و اداری دور می‌کنند ولی او یک رسالت و مسئولیتی در خود احساس می‌کرد که این وظیفه را پذیرفت. به نظر من مناسب ترین فردی که می‌توانست حیثیت بیشتری به موسیقی در جامعه ببخشد، دهلوی بود.

اثراتی که دهلوی بر علیزاده گذاشت

علیزاده بیان کرد: پیش از اینکه وارد هنرستان موسیقی شوم، دبستانم در بازار تهران بود و با توجه به شرایط فرهنگی بازار و مدرسه قبلی خود فکر می‌کردم هنرستان موسیقی هم همان شرایط را دارد البته نه که مدرسه قبلی من بد بوده باشد ولی آنجا نمی‌شد موسیقی کار کرد؛ چون شرایط فرهنگی آن فراهم نبود. زمانی که به هنرستان موسیقی رفتم شاید حتی دو هفته هم طول نکشید که فهمیدم کجا هستم و حتی راه رفتن و حرف زدن من تغییر کرد. با اینکه هنوز بلد نبودم ساز بنوازم احترامم به ساز بسیار زیاد بود و ساز را به عنوان چیزی برتر از خود می‌دیدم؛ موجودی که باید به آن احترام بگذارم.

این هنرمند ادامه داد: اینها مواردی نبود که من سابقه تربیتی در آن داشته باشم. همه این موارد در یک زمان کوتاه در هنرستان از طریق کسی که واقعا به حق آنجا نشسته بود، به من تازه وارد آموزش داده شد.

نام هنرستان موسیقی را بهشت گذاشتم

او تصریح کرد: بعدا نام هنرستان موسیقی را بهشت گذاشتم؛ چون زمانی که در آن باز می‌شد فرشتگانی چون هوشنگ ظریف، فرهاد فخرالدینی، غلامحسین بنان و … وارد می‌شدند. ما با حضور در هنرستان موسیقی به بهشت خود رفته‌ایم و نگران آخرتمان نیستیم؛ چون بهشت را به معنای واقعی با رهبری چون دهلوی تجربه کردیم.

این نوازنده درباره انتخاب درست دهلوی به عنوان مدیر هنرستان موسیقی توضیح داد: زمانی که حسین دهلوی در هنرستان موسیقی به عنوان مدیر منتصب می‌شود به نمونه‌ای برای جامعه تبدیل می‌شود. این امر یعنی که او به درستی انتخاب شده بود. اکنون خیلی از مسئولان ما ممکن است تخصصی در حوزه کاری خود نداشته باشند ولی حسن نیت داشته باشند و تلاش کنند. مثلا آقای افضلی در موسیقی تخصص ندارند ولی شاهد بوده‌ایم که چقدر به عنوان یک ایرانی و فردی که به فرهنگ ایران اهمیت می‌دهد تلاش کرده‌اند اثر خوب بگذارند.

او ادامه داد: متأسفانه در ایران حضور مسئولان به چهار سال هم نمی‌کشد و تغییر می‌کنند. این امر باعث می‌شود کاری که در پیش گرفته‌اند، تداوم پیدا نکند. هر مدیر جدیدی که به روی کار می‌آید در راستای ادامه کارهای مدیر قبلی کار نمی‌کند و گمان می‌کند باید از اول شروع کند و هر چه او می‌گوید بشود؛ چون قبلی را به انزوا برده اند.

 

توضیحات افضلی درباره افتتاح سالن «دهلوی»

همچنین مهدی افضلی درباره ایجاد سالن «دهلوی» بیان کرد: تلاش کرده‌ایم اقداماتی را در راستای پیشرفت ارکسترها به گونه‌ای که در شأن آنها باشد، انجام بدهیم که افتتاح این سالن نیز به منظور محلی برای تمرین و یا ضبط آثار از جمله این اقدامات بوده است. یکی از موانع جدی برای پیشرفت ارکسترها، نبود فضایی با کیفیت مناسب بود. به همین جهت کیفیت سالن دهلوی بسیار مهم بود که من گمان نمی‌کردم این فضا با این کیفیت افتتاح شود؛ فضایی کاملا حرفه‌ای که توسط اساتید سرشناس موسیقی به تأیید رسید.

او ادامه داد: پیشتر اگر قرار بود دو ارکستر ملی و سمفونیک همزمان اجرا داشته باشند با محدودیت فضا مواجه بودیم که این امر باعث ایجاد اختلاف شده بود. این سالن قبلا کاربرد موثری نداشت و تبدیل به فضای کنونی بسیار در سازمان اداری سخت بود. مرحوم مرادخانی در زمان حیاتشان بسیار تلاش کرد این سالن از آن وضعیت خارج شود و بنیاد رودکی مستقلا این مجموعه را داشته باشد. در نهایت این توفیق را داشتیم که به همت همکاران خود در وزارت فرهنگ و مدیران معاونت هنری، موانع اداری را مرتفع کنیم که خوشبختانه پس از ۲۰ سال تلاش توانستیم این فضا را در اختیار بگیریم.

افضلی تصریح کرد: تأمین اعتبار ایجاد این فضا خیلی مهم بود؛ چون قطعا کار حرفه‌ای هزینه بر است که البته هم سازمان برنامه و بودجه و هم وزارت فرهنگ ما را یاری کرد تا این فضا به صورت جامع و بهینه از این به بعد مورد استفاده قرار بگیرد. امیدوارم از این به بعد بتوانیم گام‌های موثری برای ارکسترها برداریم، گرچه که واقعا تا نقطه مطلوب بسیار فاصله داریم اما انصافا تا کنون خالصانه تلاش کرده‌ایم مشکلات ارکسترها را از جمله قرارداد، نظام مالی و … را سازماندهی کنیم. پیشنهاد نام این سالن را استاد علیزاده داده‌اند و جای افتخار دارد که توانسته‌ایم با نام گذاری این سالن یاد و خاطره استاد دهلوی را در ذهن‌ها زنده نگه داریم.

کاش این سالن در زمان حیات پدرم افتتاح می‌شد

همچنین فرزند حسین دهلوی، هومن دهلوی بیان کرد: خوشحالم که پس از درگذشت پدرم با پیگیری استاد علیزاده این اتفاق به انجام رسید. ای کاش این اتفاق در زمان حیات پدرم رخ می‌داد تا شاید در دوران طولانی بیماری ایشان مقداری از رنج او را کم می‌کرد. امیدوارم در اینجا اتفاقات شایسته‌ای تحت عنوان سالن دهلوی روی دهد.

محمد انزالی پور نیز در سخنانی به بیان ویژگی‌های فنی سالن «دهلوی» پرداخت.

در پایان این برنامه سه قطعه «سبک بال»، «گفت و گوی دل» و سرود گل از حسین دهلوی با حضور برخی از اعضای ارکستر ملی به رهبری آرش گوران اجرا شد.