کلاه موسیقی اروپا بر سر موسیقی ایران
نویسنده کتاب رساله نوین موسیقی ایران گفت: حرف ما در این کتاب این است که حدود ۶ قرن است که موسیقی اروپا بر سر موسیقی ما کلاه گذاشته و داشته‌های ما را برداشته، تحریف کرده و به خودمان بازگردانده است.
موسیقی نو: «بهروز فخیمی» در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به انتشار کتابش با عنوان رساله نوین موسیقی ایران اظهار کرد: این کتاب در سه جلد و حدود ۱۲۰۰ صفحه توسط انتشارات ایران فردا به چاپ رسیده است. چاپ اول آن در تابستان ۱۴۰۰ انجام شد و به فاصله چهار ماه در پاییز ۱۴۰۰ تجدید چاپ شد و در اختیار مردم قرار گرفت.
وی ادامه داد: تحقیقات این رساله حدود ۲۸ سال به طول انجامید و جمع‌آوری مطالب و نگارش آن نیز حدود چهار سال زمان برد. در راستای تالیف این کتاب از حدود ۱۲۵ منبع مکتوب بهره بردم.
فخیمی با بیان اینکه ۷۰ درصد مطالب مطرح شده در این رساله جدید است، تصریح کرد: برای نمونه ممکن است در کتاب از سه‌گاه، شور، ابوعطا و همایون سخن گفته شود و برخی تصور کنند مطالبی قدیمی است اما هنگامی که اثبات می‌شود ساختار سه‌گاه اشتباه بوده و باید متفاوت از این می‌بود، مطالب جدیدی در آن عنوان می‌شود. بنابراین در این کتاب ساختار ردیف و گام‌های موسیقی ایرانی دچار تحول شده است.
وی با اشاره به استقبال خوب مخاطبان از این کتاب خاطرنشان کرد: اینکه کتاب در کمتر از چهار ماه به چاپ دوم می‌رسد، نشان از استقبال خود مخاطبان دارد. تنها برخی دوستان نسبت به قیمت کتاب گله دارند و آن هم از دسترس من خارج است و من در این خصوص بی‌تقصیرم.
نویسنده رساله نوین موسیقی ایران در خصوص ترجمه این کتاب به زبان‌های بین‌المللی افزود: صحبت‌هایی برای ترجمه کتاب به زبان انگلیسی انجام شده اما کار بسیار دشواری است چراکه برخی از واژگانی که در این کتاب وجود دارد، کاملا بکر است و برای ترجمه نیاز به ایجاد ساختارهایی دارد. با این حال مساله مهم‌تر هزینه‌های مالی آن است که عهده ما خارج است.
کتاب به دنبال بازسازی تحریف‌ها و ضعف‌های موسیقی ایران است
وی با بیان اینکه در این کتاب به دنبال بازسازی تحریف‌ها و ضعف‌های ساختار موسیقی ایران هستیم، گفت: با این حال متاسفانه برخی از دوستان منافع شخصی خود را به منافع ملی ترجیح می‌دهند و بی‌دلیل در برابر این کتاب جبهه می‌گیرند. اگر چنین کتابی در یکی از کشورهای غربی منتشر شده بود، بسیار از آن استقبال می‌شد اما متاسفانه در ایران درگیر این هستیم که اهالی موسیقی را قانع کنیم و این معضل کنونی ماست.
فخیمی ادامه داد: جالب اینجاست که در این کتاب به نفع موسیقی کشور سخن گفته‌ایم. نمی‌دانم چرا پذیرش این موضوع که اروپا داشته‌های ما را گرفته و سپس به خودمان باز گردانده، برای برخی از بزرگان موسیقی سخت است. برخی از دوستان به دلیل اینکه موسیقی غربی را بیش از اندازه برای خود بزرگ کرده‌اند، از اینکه ما بتوانیم از آنان ایراد گرفته یا به آنان راه نشان دهیم، تعجب کرده و آن را قبول نمی‌کنند.
رساله نوین شاهنامه موسیقی ایران است
نویسنده رساله نوین موسیقی ایران خاطرنشان کرد: با این وجود پیشنهادات متنوعی از کشورهای دیگر شده تا یافته‌های علمی این کتاب را در اختیار آنان قرار دهم اما تاکنون نپذیرفته ام چراکه معتقدم این کتاب جزو میراث فرهنگی ایران است و آن را شاهنامه موسیقی ایرانی می‌دانم و معتقدم این کتاب همان کاری را با موسیقی ایرانی انجام خواهد داد که شاهنامه فردوسی با ادبیات ما کرده است.
وی با اشاره به سایر مباحث این کتاب گفت: این کتاب به دلیل ساختاری که دارد، در بخشی به توضیح ادبیات و عروض پرداخته است. شاید برای برخی این سوال به وجود آید که رساله موسیقی چه نیازی به عروض دارد. در پاسخ باید گفت شناخت ساختار موسیقی ادواری و موسیقی دستگاهی ایران بدون آگاهی از عروض امکان‌پذیر نیست. این موضوع در رسالات قدیمی موسیقی ایران هم توضیح داده شده است.
تعریف ژنتیک موسیقی برای نخستین بار
فخیمی افزود: در این کتاب برای نخستین بار ژنتیک موسیقی تعریف شده است. به صورتی که برای موسیقی خط خونی، DNA و RNA تعریف شده و با استفاده از آن می‌توانیم نژاد و ساختار تمام گوشه‌ها، آوازها و دستگاه‌هایمان را بیابیم. به واسطه همین ژنتیک بخشی از معایب موسیقی غربی مشخص شد.
وی به خطر افتادن منافع افراد را از جمله دلایل مخالفت با مطالب عنوان شده در این کتاب برشمرد و افزود: بسیاری از اهالی موسیقی اگر بپذیرند این ساختار باید دگرگون شود، باید ۸۰ درصد کتاب‌هایی که تاکنون در حوزه موسیقی چاپ شده کنار رفته یا بازنویسی شود.
نویسنده کتاب در خصوص نظرات منتقدین کتاب خاطرنشان کرد: اصولا هنرمندان ما در حوزه فراگیری و به روز رسانی خود بسیار محافظه‌کار هستند و بعضا دغدغه به روز رسانی خود را ندارند. ما نیاز داریم به موسیقی فراتر از امورات روزانه نگاه کرده و آن را جهانی کنیم و در دانشگاه‌های بین‌المللی صاحب کرسی‌های معتبر شویم تا بتوانیم از این موسیقی کهن در سطح جهان دفاع کرده و از خودمان ردی بر جای گذاریم.
فخیمی گفت: برخی کتاب را نخوانده آن را رد می‌کنند که این موضوع را هیچ منطقی نمی‌پذیرد. متأسفانه دوستان جلو نمی‌آیند و کسی راجع به این کتاب صحبتی نمی‌کند. با این حال من معتقدم این کتاب به زودی فراگیر خواهد شد و جایگاه خود را باز خواهد کرد چراکه نمی‌توان در برابر علم مقاومت کرد.
وی با بیان اینکه به دنبال منافع خاصی از انتشار این کتاب نیستم، بیان کرد: معتقدیم رساله نوین موسیقی ایران به زودی جای خود را در میان اهالی موسیقی باز می‌کند و مخالفان آن هنگامی که با پرسش‌های منطقی هنرجویان خود مواجه شوند و در پاسخگویی عاجز بمانند، مجبور به یادگیری این کتاب می‌شوند.
