موسیقی نو – پایگاه خبری تحلیلی

 

 

نوشتار پیش رو را «بهروز مبصری» برای «محمدرضا ممتاز واحد» به تحریر درآورده و از آن جا که افتخار حضور جناب ممتاز واحد را در رسانه موسیقی نو به عنوان موسیقی پژوه و تحلیلگر رویدادهای موسیقی داریم، با افتخار، به انتشار در می آوریم.

 

در دوره‌ی جدید، پژوهشگران موسیقی به‌نگارش مطالب پرداخته‌اند که در این میان، روزنامه‌نگارانِ موسیقی و خبرنگارانِ موسیقی به‌وفور یافت می‌شوند. اما پژوهشگرانِ موسیقی‌دان، از شمارِ انگشتان دو دست هم کمتر هستند.

در این دوره، پژوهشگرِ موسیقی علاوه بر داشتن علم موسیقی (آشنایی عملی و نظری در عرصه‌های نوازندگی، خوانندگی و یا آهنگسازی)، حتماً سابقه‌ی مطالعاتی در حوزه‌های تاریخ معاصر و خصوصاً ادبیات معاصر را نیز باید دارا باشد تا مطلبی که به‌نگارش درمی‌آورد، از جذابیتِ خاص برخوردار گشته که با توجه به‌مطالبِ فوق‌الذکر؛ از تعداد پژوهشگرِ آگاه، باز هم کاسته می‌شود.

با یک محاسبه ساده بنگریم که پژوهشگر کاملِ موسیقی چه کسی است؟

مطالعه در بخش تاریخ قدیم و معاصر ایران، تاریخ اجتماعی معاصر، ادبیات، موسیقی‌دان بودن (نوازنده و یا خواننده‌، حداقل آموزش‌دیده در حد یک دوره‌ی ردیف)، مطالعه در حوزه‌ی رجال‌شناسی موسیقی (که متأسفانه این‌قدر در این حوزه، منابع نایاب است که شخص پژوهشگر مجبور است همانند باستان‌شناسان، به‌آثار باقیمانده و یا خانواده‌ و یا بازماندگانِ هنرمندان [تازه، اگر بتواند پیدای‌شان کند] مراجعه کند) و… .
خوشبختانه در این ده ساله‌ی اخیر و ایجاد فضای مجازی، این موسیقی‌دانان در حوزه‌های مختلف حضور پیدا کرده‌اند و فضای نِت، مثل یک بانک اطلاعاتی برای پژوهشگران است.

البته ناگفته نماند که راه زیادی باقی است تا بتوانیم در هر شهر و دیاری از این کُهن‌سرزمین، آمار دقیقی از رجال‌شناسیِ آن شهر و دیار را به‌دست آوریم!
اما با این حال، در این چند ساله‌ی اخیر، پژوهشگری پا به‌میدانِ کار گذاشت که ممتاز نام داشته و ممتازِ کار و تلاش هم هست که خود نوازنده‌ی سنتور و اهل مطالعه بوده و نگرشی نو در نگارشِ مطالب بر اساس کار هنرمند دارد؛ به‌حاشیه و بیوگرافی در حد معرفی و شناخت می‌پردازد و بیشتر انرژی خود را صَرفِ اَثر یا آثارِ آن هنرمند می‌کند و تأثیرپذیری آن اثر، در گذر زمان!
بسیاری از آثار موسیقیِ ما، در اثرگذاری مدت زمان محدودی دارند اما بسیاری دیگر ماندگارند؛ جناب ممتازواحد با دقت بالا از این زاویه، نگاهِ کنجکاو خود را معطوفِ این زوایا می‌کند و عناصر اجتماعی (هم‌چون اتفاقات و شرایط تاریخی) را نیز درنظر می‌گیرد تا بتواند با نگارش خاصِ خود، مخاطب را جذب داده‌های علمی و تحلیلی کند.
با چنین نگاهی و وسعت موسیقی ایرانی، خوشبختانه هر روز شاهد انتشار مطالب خواندنی از این پژوهشگر ارجمند هستیم.
امید توفیق روزافزون برایش دارم.

بهروز مبصری
(دیسکوگراف، مؤلف و محقق موسیقی)